De kudde
De Landschapskudde is samengesteld uit een mix van landrassen en cultuurrassen. Door kruising ontstaat een sterke kudde. De kudde brengt haar eigen lammeren voort, waardoor ze zichzelf in stand kan houden. De Landschapskudde Oost-Achterhoek bestaat momenteel uit twee kuddes die ongeveer 700 vrouwelijke schapen, oftewel ooien, telt.
een mix van land- en cultuurrassen:
de landschapskudde
De Landschapskudde is samengesteld uit een mix van landrassen en cultuurrassen. Door kruising ontstaat een sterke kudde. De kudde brengt haar eigen lammeren voort, waardoor ze zichzelf in stand kan houden. Bij de Nederlandse rassen wordt onderscheid gemaakt tussen landrassen en cultuurrassen. Tot de eerste soort horen de heideschapen van de schrale heide en zandgrond, voornamelijk uit Oost-Nederland en Brabant. Ze zijn klein van uiterlijk en stellen zich tevreden met een klein beetje voedsel. Heideschapen zijn ontstaan op voedselarme gronden. Er wordt onderscheid gemaakt tussen grote heideschapen zoals het Veluwse en het Kempense heideschaap en de Schoonebeeker en kleine heideschapen, met als enige vertegenwoordiger het Drentse heideschaap.
Doordat de schapen van de Landschapskudde elke dag op een andere plek grazen hebben ze weinig last van besmettelijke ziektes. Ook het gevarieerde voedsel (op elk terrein groeit weer wat anders) en de flinke afstanden die soms gelopen moeten worden, dragen er toe bij dat de schapen een goede weerstand hebben en blaken van gezondheid. Dat neemt niet weg dat ze geënt worden tegen verschillende kwalen om risico’s op het uitbreken van besmettelijke ziektes te voorkomen. In de stichting is ook een gepensioneerd dierenarts actief die een oogje in het zeil houdt.
onmisbare hulp voor de herder:
de honden
Vijf honden helpen de herder om de kuddes in goede banen te leiden. Roelof werkt met twee type honden, de zogenaamde Altdeutsche Hütehund en de wat bekendere Border Collie. De Hütehund wordt gebruikt om te hoeden en de Border Collie is geschikter voor het drijfwerk.
De Altdeutsche Hütehund wordt gekenmerkt door zijn evenwichtige- en gespierde lichaamsbouw. Dit type hond is uitermate geschikt om langere afstanden achtereen te lopen, in tegenstelling tot de Border Collie die geschikter is voor het explosievere werk. De Hütehund is een hond die lijnen loopt en een “beweegbaar hek” vormt zodat de schapen binnen de lijnen lopen die de hond aangeeft. Zie voor meer informatie: www.a-a-h.de
Roelof heeft momenteel de volgende honden:
- Nellie (oudste hond), een Altdeutsche Hütehund
- Oscar, een Altdeutsche Hütehund
- Hendrik, een Border Collie
- Willem (jongste hond), een Altdeutsche Hütehund
Natuurbeheer en begrazing
Doordat in Nederland geen kuddes wilde grazers meer rondlopen moet er beheer gepleegd worden in de vorm van maaien, plaggen en begrazen. Doe je dat niet, dan wordt uiteindelijk alle landnatuur bos. Om de variatie in de natuurgebieden, maar ook in parken, in stand te houden moet je dus actief beheer uitvoeren. In veel terreinen kan dat uitstekend met een schaapskudde. In de Oost-Achterhoek worden terreinen één, twee of drie keer per jaar begraasd, afhankelijk van de voedselrijkdom van het terrein. Daarbij graast de kudde per graasbeurt slechts één dag op dezelfde plek. De begroeiing krijgt daarna weer de tijd om te herstellen. Deze vorm van begrazing lijkt veel op de natuurlijke vorm van begrazing zoals dat in ongerepte gebieden door grote groepen wilde dieren gebeurt.
De schaapskuddes werken in opdracht van de agrarische natuurvereniging PAN (Particulier Agrarisch Natuurbeheer). Deze vereniging krijgt de opdrachten van gemeenten, natuurbeherende organisaties en particulieren voor het beheer van verschillende terreinen. In overleg met de terreineigenaren en herders wordt jaarlijks een beheerschema opgesteld. PAN zorgt daarnaast voor ecologische begeleiding met als doel dat met het beheer door de schaapskuddes natuur en landschap zoveel mogelijk gediend worden.
Voordelen van het beheer met een schaapskudde in vergelijking met machinaal beheer zijn:
- De structuurvariatie van de vegetatie en daarmee de soortenrijkdom van zowel flora als fauna neemt toe.
- Verspreiding van zowel planten als dieren, die meeliften in de vacht, tussen de hoeven en door de mest.
- Door de keutels van de schapen neemt de diversiteit in de fauna toe.
- Geen ronkende motoren en geen uitlaatgassen.
- Toeristisch / recreatief aantrekkelijk.
- Beheer wordt eenvoudiger van terreinen die niet of moeilijk met machines beheerd kunnen worden.
Steun ons!
Draagt u de kudde een warm hart toe? Steun ons en word donateur of sponsor!
De meeste mensen hebben bij het beroep van schaapherder een romantisch beeld. Soms is dat ook werkelijkheid, maar meestal is het gewoon dag in dag uit hard werken. Er wordt in een strak schema gewerkt. Al het beheerwerk moet immers op het goede moment gebeuren en ook de schapen moeten elke dag voldoende te eten hebben. Dat betekent dat ook de planning veel tijd kost.